Сӱӱш-Любовь
Сӱӱш – ол кижинин эн бийик сезими(чувство). Сӱӱшти оҥдогон кижи – ол эн’ ырысту кижи. Сӱӱш кижини канатталдырат, јартап болбос ийде берет, ичкери јӱткидет, бийик – бийик једимдерге јетирет, кижи бойы јартап болбос алтамдар этирет. Сӱӱштин’ экпинине алдырган кижи – ол эн’ ырысту кижи. Сӱӱш кандый ла болор, неге ле болор. Сӱӱш сакыбаган јанынаҥ келер, Сӱӱш јажына слерле кожо до болор, билдирбезинеҥ ырай да берер. Сӱӱшке алдырган кижиниҥ јӱреги, кöкси туйукка ыйлаар. Ол кыйналар, санааркар, чын кöстиҥ јажы ла ыйлаар, ал – санаага тӱжер, тӱни – тӱжи сананар, амадаар, кӱӱнзер.
Сӱӱшти кижи јӱрек ле сезер, јараш сöстöрлö эмес. Сӱӱш öзöгиҥди сыстадар, оорыдар, сӱӱндирер. Эдер – тударын таппай турарын’, уйкун’ учар, санааларга алдырттарыҥ. Сӱӱштиҥ ару ак ийдези сеге јаан ачылталар этирер.
Сӱӱш учун улус јӱрӱмин де кысканбас. Сӱӱш – ол айдып болбос, јартап болбос сезим. Оны кижи јаҥыс ла јӱрек ле оҥдоор, öзöктиҥ сызыла эмезе сӱунчизиле аайлаар. Сӱӱш – ол куйундалган экпин – тарма ошкош. Сӱӱш јӱрегин’е чым эткен темдек артызар. Ол јажын чакка артар öзöгиҥде. Сӱӱш сӱӱндирер – санааркадар, учурар – тӱжӱрер, апарар – артызар, тил – эрмегин’ди чечип салар – тил – эрмегиҥди бöктöп салар, ол сениҥ сӱужиҥнеҥ камаанду. Сӱӱш кара болор аргазы јок.
Сӱӱш – ол ырыс сыйлаары, јаҥыс бойын сананып турар эмес. Ару ак ийделӱ СӱӱШ – ол эҥ јараш, ийдези јаан, солоҥыдый бийик, ого једер ле кижи једер, тудар ла кижи тудар. Ондый сӱӱшти чöкöбöй тудуп алзаҥ, сен эҥ ырысту кижи болорын’. Баш болзын,
СӱӱШ – ол јартап болбос сезим, ол сезимдм јаҥыс ла сӱӱген кижи оҥдоор. Сӱӱ – ӱргӱлјикке ӱзӱлбес јӱрӱмге – Сӱӱ, сыйла, бер, арттыс. Ак јарыкка јӱрерин’де – Сӱӱ, акту јӱрегиҥнеҥ, ак санааҥнаҥ, арга – чинеҥ јеткенче, эҥ ару аргаҥды сыйла Сӱӱш ажыра.
Баш болзын, јаан аргалу, ак ийделӱ Сӱӱш – Алтай Кудайаарга, Алтай Јер – Энеерге, Эне – адаарга, бала – баркаарга, эш нöкöрööргö, коштой отурганаарга, ага – карындаштарга, эје – сыйындарга баш болзын.
(8час тӱн 2015, Кудайдын бергенин бичип алган кижи Л.Енчинова 12.12.2015)
“Амаду Алтай”-газет